De rugzakwoning; oplossing voor mantelzorgers en hulpbehoevenden?
De Nederlandse maatschappij verandert, waar we vroeger spraken over een verzorgingsstaat, ontdekken we dat zorg voor ouderen en hulpbehoevenden steeds vaker een taak is voor familieleden. In Nederland is men hier -nog- niet aan gewend. We zien dat opa en oma vaak voor de kleintjes zorgen wanneer de ouders aan het werk zijn, maar om die nou in huis te nemen is vaak een brug te ver. Privacy en ruimte zijn de meest genoemde obstakels.
Bij de rugzakwoning gaat het niet alleen om hulp aan ouderen maar ook aan gehandicapten en verstandelijk gehandicapten. We spreken hierbij van mantelzorg.
Mantelzorg is de zorg die wordt verleend door niet-professionele hulpverleners. Dat kunnen familieleden zijn, maar ook vrienden of kennissen. Vaak woont de zorgbehoevende dan ook in of maakt deel uit van het huishouden van de mantelzorgers.
Afhankelijk van de mate van zorgbehoevendheid is dit een behoorlijke belasting voor de vrijwillige zorgverleners. De dienstverlening is soms zelfs 24 uur per dag en 7 dagen per week nodig.
Het bieden van mantelzorg op deze wijze, is dan ook vaak van begrensde duur.
De leeftijd van de mantelzorgers en de intensiteit van de zorg bepalen in belangrijke mate hoelang mantelzorgers het vol kunnen houden. Bovendien is de tegenwoordige woning niet of nauwelijks ingericht op het huisvesten van een gezinslid dat extra voorzieningen nodig heeft als gevolg van de zorgbehoefte. Met het toenemen van de leeftijd van de zorgbehoevende neemt ook diens behoefte aan privacy toe. Dat geldt ook voor de mantelzorgers. Niet iedereen heeft de mogelijkheid tot het aanpassen van de woning aan de veranderende behoeften. Dit geldt in een nog sterkere mate, indien de woning een (sociale) huurwoning is: zowel de financiële middelen voor noodzakelijke aanpassingen als de mogelijkheden binnen de woningen ontbreken.
De rugzakwoning is een specifiek hiertoe ingerichte woning, vaak met een eigen voordeur, keuken en badkamer waardoor interactie met de hulpbehoevende eenvoudig kan worden beperkt tot de momenten waarop daar behoefte aan is.
We zien dat niet alleen projectontwikkelaars maar ook gemeenten en bouwbedrijven deze nieuwe ontwikkeling omarmen. Vergunningstelsels worden vereenvoudigd en steeds vaker komen nieuwe initiatieven in het nieuws.